Có nên mua bảo hiểm hàng hóa xuất nhập khẩu hay không

Mặc dù việc mua bảo hiểm hàng hóa để hạn chế thiệt hại trong quá trình vận chuyển hàng hóa quốc tế, tuy nhiên, số tiền dùng để mua bảo hiểm hàng hóa không phải khoản tiền nhỏ, vì thế nhiều doanh nghiệp phải cần nhắc xem Có nên mua bảo hiểm hàng hóa xuất nhập khẩu hay không.

Do vậy, để trả lời câu hỏi này, chúng ta cần phân tích lợi ích và đặc điểm của bảo hiểm hàng hóa để doanh nghiệp đánh giá xem, với mức chi phí như thế thì có nên bỏ ra để mua bảo hiểm hàng hóa cho lô hàng vận chuyển.

>>>>>>>>>>> Review Khóa Học Logistics Ngắn Hạn Tốt Nhất Hà Nội TPHCM

1. Bảo hiểm hàng hóa xuất nhập khẩu là gì?

Bảo hiểm hàng hóa xuất nhập khẩu là hình thức giảm thiểu thiệt hại cho các rủi ro từ bên ngoài gây mất mát, tổn thất vật chất đối với hàng hóa được bảo hiểm, xảy ra trong quá trình vận chuyển. Khoản tiền bảo hiểm sẽ được công ty bảo hiểm thanh toán theo cam kết hợp đồng bảo hiểm cho người mua bảo hiểm.

Trên thực tế, việc mua bảo hiểm chỉ giúp doanh nghiệp giảm thiểu rủi ro chứ không thể tránh khỏi các rủi ro. Vì có nhiều loại rủi ro không lường trước được, việc vận chuyển hàng hóa sẽ chứa đựng những rủi ro như hư hỏng hàng, rủi ro từ thiên nhiên như thiên tai, bão, động đất gây ra tổn thất một phần hoặc toàn bộ lô hàng.

Ngoại trừ điều kiện giao hàng CIF và CIP có điều khoản yêu cầu người bán phải mua bảo hiểm hàng hóa và phải có chứng nhận đảm bảo an toàn vận chuyển với hàng hóa có nguy cơ cháy nổ cao theo quy định pháp luật thì bản chất việc mua bảo hiểm hàng hóa là tự nguyện.

>>>>>> Xem thêm: Vận dụng Incoterms trong quá trình xuất nhập khẩu

2.Vai trò của bảo hiểm hàng hóa xuất nhập khẩu

Vai trò chính của bảo hiểm là hạn chế tổn thất và bồi thường rủi ro:

• Hạn chế tổn thất:

Bảo hiểm quy định những quy tắc, bắt buộc người được bảo hiểm phải có những biện pháp hợp lý và cần thiết để ngăn ngừa và hạn chế tổn thất. Có như vậy thì tổn thất mới được bồi thường.

• Bồi thường rủi ro:

Đây là tác dụng chính của bảo hiểm nhằm bù đắp về mặt tài chính để khắc phục hậu quả của rủi ro, đảm bảo duy trì hoạt động sản xuất kinh doanh và lợi ích của khách mua bảo hiểm trước những hiểm họa ngẫu nhiên mà con người chưa thể chế ngự được như các sự cố xảy ra do yếu tố thời tiết, thiên tai, bất ổn chính trị,…

Việc quy định điều kiện cụ thể trong hợp đồng bảo hiểm hàng hóa xuất nhập khẩu là vô cùng quan trọng. Có nhiều rủi ro trong quá trình vận chuyện thường xuyên xảy ra, bên mua bảo hiểm có thể trao đổi với công ty bảo hiểm để đàm phán gói bảo hiểm và thể hiện cụ thể trong hợp đồng bảo hiểm.

Nếu xảy ra rủi ro trong quá trình vận chuyển có thể gây ra tổn thất rất lớn, nếu lo ngại về vấn đề rủi ro lớn thì bạn nên mua bảo hiểm.

3. Điều kiện bảo hiểm hàng hóa xuất nhập khẩu

a.Điều kiện bảo hiểm C (ICC- C)

Phạm vi bảo hiểm của nhóm điều kiện này tương đương với FPA (Free from Particular Average): Điều kiện miễn tổn thất riêng

Rủi ro được bảo hiểm:

Cháy hoặc nổ;
Tàu hay xà lan bị mắc cạn, đắm hoặc lật úp;
Tàu đâm va nhau hoặc tàu, xà lan hay phương tiện vận chuyển đâm và phải bất kỳ vật thể gì bên ngoài không kể nước hoặc bị mất tích;
Dỡ hàng tại cảng lánh nạn;
Phương tiện vận chuyển đường bộ bị lật đổ hoặc bị trật bánh;
Hy sinh vì tổn thất chung;
Ném hàng khỏi tàu.

Những tổn thất, chi phí và trách nhiệm khác:

Tổn thất chung và chi phí cứu hộ được điều chỉnh hay xác định bằng hợp đồng vận tải hoặc theo luật lệ và tập quán hiện hành;
Những chi phí và tiền công hợp lý cho việc dỡ hàng lưu kho và gửi tiếp hàng hoá được bảo hiểm tại cảng dọc đường hay cảng lánh nạn do hậu quả của một rủi ro thuộc phạm vi hợp đồng bảo hiểm;
Những chi phí mà người được bảo hiểm hoặc đại lý của họ đã chi nhằm phòng tránh hoặc giảm nhẹ tổn thất cho hàng hoá được bảo hiểm hoặc những chi phí kiện tụng để đòi người thứ ba bồi thường;
Phần trách nhiệm mà người được bảo hiểm phải chịu theo điều khoản ” hai bên cùng có lỗi” ghi trong hợp đồng vận tải. quản trị nhân sự

Rủi ro loại trừ:

Trừ khi có thoả thuận khác, người bảo hiểm không chịu trách nhiệm đối với những mất mát, hư hỏng hay chi phí gây ra bởi:

Chiến tranh, nội chiến, cách mạng, khởi nghĩa hoặc hành động thù địch;
Việc chiếm, bắt giữ, cầm giữ tài sản hoặc kiềm chế và hậu quả của chúng;
Mìn, thuỷ lôi, bom hay những vũ khí chiến tranh khác đang trôi dạt;
Đình công, cấm xưởng, rối loạn lao động hoặc bạo động;
Người đình công, công nhân bị cấm xưởng, người gây rối loạn lao động hoặc bạo động, kẻ khủng bố hay hành động vì động cơ chính trị; tự học xuất nhập khẩu
Việc sử dụng các vũ khí chiến tranh có dùng đến năng lượng nguyên tử, hạt nhân hoặc chất phóng xạ;
Khuyết tật vốn có tính chất đặc biệt của hàng hoá bảo hiểm;
Hành động ác ý hay cố ý của bất cứ người nào.

Trong mọi trường hợp, người bảo hiểm không chịu trách nhiệm đối với những mất mát, hư hỏng và chi phí do:

Việc làm xấu cố ý của người được bảo hiểm;
Chậm chễ là nguyên nhân trực tiếp;
Tàu hay xà lan không đủ khả năng đi biển và do tàu, xà lan, phương tiện vận chuyển hoặc container không thích hợp cho việc chuyên chở hàng hoá mà người được bảo hiểm hay người làm công cho họ đã biết về tình trạng đó vào thời gian bốc xếp hàng hoá ;
Bao bì không đầy đủ hoặc không thích hợp;
Hao hụt tự nhiên, hao mòn tự nhiên, dò chảy thông thường;
Chủ tàu, người quản lý tàu hoặc thuê tàu không trả được nợ hoặc thiếu thốn về mặt tài chính gây ra.

b.Điều kiện bảo hiểm B (ICC- B)

Phạm vi bảo hiểm tương đương với WA (With Particular Average): điều kiện bảo hiểm tổn thất riêng

Rủi ro được bảo hiểm:

Như điều kiện C và mở rộng thêm một số rủi ro sau:

Động đất, núi lửa phun, sét đánh;
Nước cuốn khỏi tàu;
Nước biển, nước sông chảy vào tàu, xà lan, hầm hàng, phương tiện vận chuyển, container hoặc nơi chứa hàng;
Tổn thất toàn bộ của bất kỳ kiện hàng nào do rơi khỏi tàu hoặc rơi trong khi xếp hàng lên hay đang dỡ hàng khỏi tàu hoặc xà lan.

Những tổn thất, chi phí và trách nhiệm khác: Như điều kiện C.

Rủi ro loại trừ: Như điều kiện C.

c.Điều kiện bảo hiểm A (ICC- A)

Phạm vi bảo hiểm tương đương với AR (All Risk): điều kiện bảo hiểm mọi rủi ro

Rủi ro được bảo hiểm:

Theo điều kiện này, người bảo hiểm chịu trách nhiệm về mọi rủi ro gây ra mất mát hư hỏng cho hàng hoá bảo hiểm trừ những rủi ro đã được loại trừ. Rủi ro được bảo hiểm theo điều kiện bảo hiểm này bao gồm cả rủi ro chính (tàu mắc cạn, đắm, cháy, đâm va nhau, đâm va phải những vật thể khác, mất tích…) và những rủi ro phụ( hư hỏng, đổ vỡ, cong, bẹp, gỉ, hấp hơi, thiếu hụt, trộm cắp, không giao hàng …) do tác động ngẫu nhiên bên ngoài trong quá trình vận chuyển, xếp dỡ, giao nhận, bảo quản, lưu kho hàng hoá.

Những tổn thất, chi phí và trách nhiệm khác: (Như điều kiện B, C)

Rủi ro loại trừ: (Như điều kiện B, C; loại trừ thiệt hại do hành động ác ý gây ra)

d.Điều kiện bảo hiểm các rủi ro chiến tranh – WR (War Risk)

Theo điều kiện này, người bảo hiểm phải bồi thường những mất mát, hư hỏng của hàng hoá do:

Chiến tranh, nội chiến, cách mạng, nổi loạn, khởi nghĩa hoặc xung đột dân sự xảy ra từ những biến cố đó hoặc bất kỳ hành động thù địch nào;

Chiếm đoạt, bắt giữ, kiềm chế hoặc cầm giữ;

Mìn, thuỷ lôi, bom hoặc các vũ khí chiến tranh khác;

Tổn thất chung và chi phí cứu nạn.

Phạm vi không gian và thời gian bảo hiểm đối với rủi ro chiến tranh hẹp hơn các rủi ro thông thường. Bảo hiểm bắt đầu có hiệu lực khi hàng hoá được xếp lên tàu biển và kết thúc khi được dỡ khỏi tàu tại cảng cuối cùng hoặc khi hết hạn 15 ngày kể từ nửa đêm ngày tàu đến cảng dỡ cuối cùng, tuỳ theo điều kiện nào xảy ra trước. Nếu có chuyển tải, bảo hiểm vẫn tiếp tục có hiệu lực cho đến khi hết hạn 15 ngày kể từ nửa đêm ngày tàu đến tàu đến cảng chuyển tải.

Đối với rủi ro mìn và ngư lôi trách nhiệm của người bảo hiểm được mở rộng ra cả khi hàng hoá còn ở trên xà lan để vận chuyển ra tàu hoặc từ tàu vào bờ nhưng không vượt quá 60 ngày kể từ ngày dỡ hàng khỏi tàu, trừ khi có thoả thuận đặc biệt khác.

e.Điều kiện bảo hiểm rủi ro đình công – SRCC

Theo điều kiện bảo hiểm này, chỉ bảo hiểm cho những mất mát, hư hỏng của hàng hoá được bảo hiểm do:

Người đình công, công nhân bị cấm xưởng hoặc những người tham gia gây rối loạn lao động, bạo động hoặc nổi dậy;
Hành động khủng bố hoặc vì mục đích chính trị;
Tổn thất chung và chi phí cứu nạn.

Người bảo hiểm chỉ bồi thường những tổn thất do hành động trực tiếp của những người đình công mà không chịu trách nhiệm về những thiệt hại do hậu quả của đình công gây ra.

4.Quyền lợi khi mua bảo hiểm hàng hóa

Các quyền lợi khi mua bảo hiểm hàng hóa cho các doanh nghiệp đó là:

Được bồi thường tổn thất dưới dạng tiền bảo hiểm nếu rủi ro xảy ra là hợp lệ.
Được tư vấn các phương án phòng ngừa các loại rủi ro hay gặp trong quá trình vận chuyển hàng.
Giúp doanh nghiệp yên tâm hơn khi vận chuyển hàng đi xa, khi các điều kiện về địa lý và tự nhiên bất thường.
Được thẩm định và quản lý rủi ro, khiếu nại. bồi thường bởi các chuyên gia có nhiều kinh nghiệm.

Do những thiệt hại và tổn thất gây nên ảnh hưởng rất lớn tới hoạt động kinh doanh, ảnh hưởng tới tài chính của doanh nghiệp chính vì vậy mà việc tham gia bảo hiểm hàng hóa là sự lựa chọn cho sự an toàn, chắc chắn, mang lại sự bảo đảm cho người tham gia bảo hiểm.

5.Các lưu ý khi mua bảo hiểm hàng hóa xuất nhập khẩu

Các công ty bảo hiểm hàng hóa sẽ không chịu trách nghiệm đối với những hư hỏng, mất mát hay chi phí gây ra bởi:

Phương tiện vận chuyển không đủ khả năng lưu hành, không đảm bảo an toàn giao thông.
Hành động xấu, cố ý hay hành vi phạm pháp của Người được bảo hiểm
Những mất mát, hư hỏng hay chi phí có nguyên nhân trực tiếp do chậm trễ, dù chậm trễ xảy ra do một rủi ro được bảo hiểm.
Hàng hoá bị tổn thất trước khi cấp đơn bảo hiểm
Hàng hoá chở quá địa điểm kết thúc hành trình ghi
Những mất mát, hư hỏng hay chi phí do khuyết tật vốn có hoặc do tính chất đặc thù của loại hàng hoá được bảo hiểm.
Xếp hàng quá tải hoặc xếp hàng sai quy cách an toàn về hàng hoá.
Đóng gói sai quy cách, bao bì không thích hợp hoặc hàng bị hỏng từ trước khi xếp lên phương tiện vận tải.
Rò chảy thông thường, hao hụt trọng lượng hay giảm thể tích thông thường của hàng hóa đó.